Brannenborg – Vörbild för Noorddüütschland

Dat Bunndland Brannenborg wiest mit düt Heft, wat de Staat allens dorför in Gang setten kann, dat Platt beter in’t öffentliche Leven to sehn is. Dat geiht üm Stratennamen, Ortsschiller, Inschriften un Henwiesen. Platt steiht hier ganz normal blangen dat…

Mit den Maalstift dwars dör Hamborg

Dat is en Anmaalheft för de Lütten – dorto gifft dat en lütte Tuur dör Hamborg, mit Michel, Scheep in’n Haven, op de Elv oder Alster, Dom un Planten un Blomen. De Geschicht in Riemels gifft dat eerst op Platt…

Top Johrbook

Dat Johrbook vun den Heimatbund Oldenburger Münsterland 2022 bringt allens dat, wat een vun en Johrbook verlangen kann: Region, Geschicht, Natur, Kultur, Minschen, Ideen. Leesbook un Billerbook in eens. Un dat best: Een süht dat dat Book nich an, wo…

Sütterlin lesen

Sütterlin – dat is de Oort vun Handschrift, de bet vör twee, dree Generatschonen bi uns noch överall begäng weer. En Reeg Gedichten harrn de beiden Rutgevers twüschen 1997 un 2010 in en Tietschrift för Senioren in Sütterlin afdruckt. Dat…

Wat weren wi jung

Dat is Jan Cornelius sien twintigste Platt, de he in mehr as 40 Johr as Muskant rutbröcht hett. In 15 ne’e Leder singt he vun dat, wat em jümmers al Drift geven hett: De eenfachen Lüüd un jümehr Doon un…

Mann mit twee Gesichter

Weltliteratur op Platt – dat hett sik Rainer Kramer vörnahmen. Dorför hett he nu en Klassiker vun Robert Louis Stevenson op Platt översett: „The Strange Case of Dr. Jekyll and Mr. Hyde“. Dat Book is 1886 rutkamen, blots dree Johr…

De Voss as Trickster

Mit Reynke de Vos, dat grote Versepos ut dat Johr 1498, hebbt sik al Generatschonen vun Wetenschaplers ut’neensett. Nu is Hannah Rieger bigahn un hett sik ankeken, na wat för en Plaan de Voss siene Vertelleree optrecken deit. Se geiht…

Endlich dor: Eilander

Goot 40 Johr hebbt wi nu op Gerd Spiekermann siene Gedichten luert. In Bevensen harr he Stücken dorvun an’t Enn vun den 70er Johren vörleest. Opdeelt is dat Book nu in de Tiet-Stremels 1976-1990 un 1995-2021. Woneem staht wi? Wat…

Een bet Teihn

Toeerst is blots de Een op de Welt. Un as de sik wat alleen vörkümmt, löppt ehr to’n Glück de Twee in de Mööt. Man de blifft ok nich lang „de gröttste Tahl von wiet un siet“. Denn dat duert…

Leder as Spegel vun de Geschicht

Leder fangt dat Denken un dat Doon vun de Minschen in – keen Wunner, dat in Noordfreesland in de verleden 75 Johr veel sungen worrn is – vun Lüüd, de hier to Huus weren, un vun welk, de blots en…

Klangteppich

De Idee kann sik sehn laten: Gode Lesers leest gode plattdüütsche Leesstücken. Un dorför, dat denn ok de passliche Stimmung opkummt, löppt in den Achtergrund passliche Musik. Friedrich Hans Schaefer sien Faust is bi de Lyrik mit bi, Klaus Groth,…

Kinnerwelten

As wenn dat nix anners geven dee, so vertellt Hans Wilkens vun Kinnerwelten: Wat is en Fründ, woso wüllt anner Kinner mi nich mithebben? För wat is dat vele Fragen goot? Un denn all de Spelereen mit Spraak: Dor weer…

Ut Paderborn

Wat fallt op an dat Platt ut Paderborn? Wat maakt den Klang ut, de Wöör, de Grammatik? Woans süht dat mit de Spraak fröher un vundaag ut? Dör de Brill vun de Spraakwetenschaft bekiekt sik de dree Schrieverinnen dat oostwestfäälsche…

Vun Minschen un Typen

Jeedeen Minsch is anners. Hett sien egen Takt för dat Leven funnen, hett Saken, de he mag, un welk, de he op’n Dood nich utstahn kann, de een fallt nich groot op, un de anner hett ganz afsünnerliche Macken. Vun…

De nyge kalender 1519

Wenn de Tieden sik dreiht, maakt sik de Minschen op den Weg, ne’e Saken uttokloken. Un se bringt dat, wat se rutfunnen hebbt, ünnert de Minschen. De Johrteihnten üm 1500 weren so’n Tiet – twüschen Drucktechnik, Amerika un Luther. Dor…

Mit veel Platt dör Mäkelborg un Vörpommern

„Stier und Greif“ is jüst mit dat eerste Heft vun den Johrgang 2022 rutkamen. Minschen un Begevenheiten ut ole un ne’e Tieden wiest op Mäkelborg-Vörpommern as en lebennig Stück Land mit afsünnerlich vele Klören. Plattdüütsche Vertellen loopt hier in en…

Mönsterlänner Wöör

De wat för en Spraak doon will, mutt ok de Wöör kennen, de in düsse Spraak begäng sünd. In dree Oplagen hett Klaus-Werner Kahl sien Sammlung rutgeven: 2000, 2003 un 2009. Nu hett de Aschendorff Verlag de drüdde Oplaag ut…

… vom Leben zum Tode zu bringen …

De sik mit Fritz Reuter as Schrieversmann un as Minsch befaat hett, weet: De Mann studeer Jura in Jena, dor maak he mit bi en Burschenschaft, un dorför keem he vör’t Brett. He weer 25 Johr oolt, as he mit…

Jümmers wat to fiern

Geboortsdag, Hochtiet, Truerfier – dat gifft so vele Gelegenheiten, bi de wi nich glieks des richtigen Wöör praat hebbt. Un wenn een sülvst ok nich de passlichen Wöör infallt, denn schüllt de Gedichten un Geschichten ut düt lütt Book wiederhölpen.…

Platt-Mosaik

De plattdüütsche Spraak hett vele Sieden. Un de plattdüütsche Kultur ok. In 48 lütte Happen verkloort Reinhard Goltz Markwöör twüschen Altsächsisch und Zweisprachigkeit: Grammatik, Spraakgeschicht, Namen, Leder, Theater, Literatur. Un wenn all de lütten Stücken tohoopkaamt, gifft dat en Indruck…

Johrbook 2022 ut NRW

Dat is nu al dat föffte plattdüütsche “Joahrbauk”, dat de “Verein zur Förderung der plattdeutschen Sprache im Mühlenkreis Minden-Lübbecke” rutbröcht hett. En Reeg Gedichten un Vertellen sünd op de 11 Regionen opdeelt, de den Kreis utmaken doot. Een süht aver…

Lümborg: För wat sik dat Besinnen lohnt

Rolf Kliemann vertellt eenmal rundüm Lümborg. He kennt de Steden, an de so vele lütte un grote Beleevnisse hangen doot, he kennt de Minschen, de jümehr egen Gesicht hebbt, un he kennt de Daag, de en Dreihpunkt weren för de…

De Welt mit Oterndörper Ogen

Elsa Rennert, Uwe Hülsen un John Schriever höört to de “Plattsnackers ut Oterndörp” to. 2015 hebbt de anfungen mit Plattsnacker-Avende. De een oder anner hett wat vörleest oder vertellt. Un denn hebbt welk anfungen, jümmehr egen Geschichten optoschrieven. Nu is…

Wat för Leckersnuten

Plattdüütsche Kaakrezepten gifft dat en ganze Reeg – man wat Christa Schroeder hier tohoopstellt hett, dat is mehr. De Opboo is kloor: 32 Rezepten, indeelt in 14 mal ”Wat to’n Äten”, un 18 mal “Wat to’n Snökern”. Jeedeen Gericht hett…

Fritz Reuter siene Vöröllern

Wat weet wi vun de Minschen ut Fritz Reuter sien Familie? Vun sien Vadder un sien Mudder hett woll jeedeen mal wat leest, vör allen ok vun de Breven her, de twüschen den jungen Fritz un sien Vadder hen un…

30 Johr – woneem is de Grenz afleven?

Dörtig Johr is dat her, dat sik de Grenz twüschen Oost- un Westdüütschland oplööst hett. In 22 Geschichten vertellt Susanne Bliemel dorvun, woneem de Grenz afbleven is – mal dicht bi dat würkliche Leven, mal en Spier wieder dor vun…

Gedichten ut Golnste

Riemels, lütte Gedichten, de vun den Alldag berichten doot, vun de eenfachen Minschen un jümehr Arbeiden un Doon, vun jümehr Denken un Wünschen. Wat is güstern noch ween un woneem geiht dat hen in de Welt? Allens inpackt in lütte…

Holmes in’t Moor

Sherlock Holmes siene Kriminalgeschichten speelt normaal in London. Dat in England aver noch mehr Gegenden goot sünd för Moord un Dootslag, man ok för dat Gräsen un Grugen, weet jeedeen, de al mal in’t Dartmoor ünnerwegens ween is. Arthur Conan…

So geiht Heimatbook

Dat Johrbook vun den Heimatbund Oldenburger Münsterland 2022 kann as Vörbild dörgahn: Vun den Opboo, de Gestaltung un de passlichen Biller her. Vun de Themen her, de all fast in de Landschaft staht, wat dat nu ut uns Tiet is…

Prinz op Mäkelbörgsch

So’n Stück Weltliteratur as “Le petit prince” vun Antoine de Saint-Exupéry döcht för jede Spraak. Dat hett al de Version vun Arnd Immo Richter (Bernd Diebner) wiest, un dat wiest nu ok de fröhere Paster Christian Voß mit sien Stück…

Mit Bibelversen dör dat Johr

De Heer is mien Hirt, mix fehlt mi – dat sünd de Wöör för den Januar-Maand. Se sünd op dat Klennerblatt op, dorto gifft dat en Bild vun den Bokeler See. Un ünnen sünd de Daag un de Wekendaag to…

Nedderdüütsche Wetenschap: Veel Middelöller

Dat is nu al de 144. Johrgang vun dat “nedderdüütsche Johrbook”. Johr för Johr kann een so nalesen, för wat sik de nedderdüütsche Philologie opstunns afsünnerlich interesseren deit, to wat forscht warrt (un to wat nich). Düütlich bavenan steiht ok…

Störtebeker, Ahab un anner Spökenkraam

De Tüdelband is mit plattdüütsche Musik för junge Lüüd nu al över teihn Johr lang fix in Gang. Mit düt Höörspeel-Projekt hebbt se wat utprobeert, hebbt se wat waagt. Denn hier nimmt de Musik Stimmungen op vun dat, wat sik…

Dat Leven, de Welt un Dibaba mittenmang

De Welt is vigeliensch worrn, snaaksch un verdreiht. Dat een dor liekers sien Kurs dör dat Leven vun vundaag finnen kann, dat wiest de 43 Geschichten, de hier afdruckt sünd. Nee sünd se nich, denn in de Böker “Platt is…

Brüchert siene Identitäten

Woneem bün ik to Huus, wat is “mien” Spraak, wat hett mi to dat maakt, wat ik bün? Düsse Fragen nimmt Erhard Brüchert in sien Book op un verarbeidt jüm to 26 persönliche Berichten to de groten Themen “Platt: Spraak…

De Welt ut de Ogen vun en Kater

Wat so’n Kater allens beleevt, na wat he lengen deit un wat em ganz un gor nich na de Mütz is. En Leven mank Minschen un Müüs, Nachtleven un Hampelkraam. In lütte Leesstücken vun 5 bet 20 Regen maalt de…

Platt mit Gewicht ut’t Mönsterland

Wat een enkelten Minsch in meist 40 Johr allens tohoopdregen kann, dat wiest Rudolf Averbeck mit sien grote Dokumentatschoon “Das Riesenbecker Platt”. Sien Wöörbook (S. 96-1196) un ok sien Ortsgrammatik (S. 21-75) richt sik na dat, wat he würklich höört…

De veerte Mann

Wenn dat üm de Klassikers in de plattdüütsche Literatur geiht, gellt Fehrs faken as de veerte Mann – na Reuter, Groth un Brinckman. Un wenn so’n Klassiker en Klassiker blieven schall, denn mööt vele Minschen de Schangs kriegen, dat Wark…

Düünbeudel hett sien egen Kosmos

Düünbeudel – op hooch heet dat Düdenbüttel – liggt bi Staad. Dor wahnt goot dusend Lüüd, un egens is an dat Dörp nich veel an. Dat süht aver anners ut, wenn Du Di dor utkennen deist. Denn kannst Du Geschichten…

Un ok en beten Platt

As Band 2 vun de Reeg “Signaturen. Schriftsteller aus Schleswig-Holstein” is jüst en Band över Heiner Egge rutkamen. Teihn Lüüd hebbt wat to den Schriever opschreven: To sien Leven un siene Ankerplätz un kloke Wöör to den Geist, de achter…

Mit Kinner dör Hamborg

Wenn een mit Kinner in en Stadt ünnerwegens is, denn is dat goot, wenn een weet, wat een sik ankieken will. Benita Brunnert nimmt uns mit op en Tour dör de Hamborger Neestadt. Hier un dor steiht en Steenfigur, un…

För jedereen vertellt

Dat hett een Johr duert, denn harr Christine Marquardt de 16 Stücken trecht, de se in ehr eerst Book opnahmen hett. De Themen hett se so utsöcht, dat för all Öllersgruppen wat dorbi is. De meisten Geschichten sünd ut den…

Stührwoldt bannig groot

Vertellen kann de Mann as man wat. Un dor bruukt he siene Tohörers för. Meist 20 Johr is he nu al in de plattdüütsche Welt ünnerwegens un vertellt vun sik as Buer, as Familienvadder mit fief Kinner un vun allens…

Wöörbook Nummer 83

Vun dat Neddersassische Wöörbook is jüst dat 83. Heft rukamen. Dat löppt vun “Sprickelbeen” bet “Stell”. Kloor – dor staht veel mehr Wöör binnen, as en enkelten Minsch kennen kann. Düsse Wöör kaamt ut all Gegenden vun Neddersassen. Alleen de…

Snack Platt mit Plattsnack!

Op spelerische Oort Plattdüütsch lehren – woans dat geiht, wiest de beiden Heften, de düt Johr in frische Oplagen för de Grundschoolklassen 1/2 un vun 3 op an rutkamen sünd: (an)malen, en beten wat schrieven, en Speel spelen, en Leed…

Vun em un ehr

Gifft ja so’n Lüüd, de to allens, wat se so beleven doot, en egen Geschicht vertellen köönt. Un dat deit Jutta Lammèr mit vulle Kraft. 60 Vertellen hett se in düt Book versammelt, all leest se sik, as wenn di…

Vun Arlewatt un Ollerup

Dat in Noordfreesland de Ünnereerdschen leevt, weet jeedeen. Kloor, dat dat dor ok Wichte geven deit. Wichte as Arlewatt – de egens Arle heet, den se aver wegen sien Neeschier glieks dat “wat” mit an sien Naam anhangt hebbt –…

Nokixel för Oostfreesland

Dat in Oostfreesland en egen Volk leven deit, weet jeedeen. Wat nu dat Leven hier so anners maakt, dat verkloort Carl-Heinz Dirks vun A bet Z in Hunnerte Woortartikel. Lang sünd se twüschen een Reeg un twee Sieden. Schreven is…

Gauert vertellt

Vertellen ut 25 Johr hett Heiko Gauert tohoopsöcht un as Book rutbröcht. He gifft Bericht vun dat Leven as dat is. För de Jungen gellt jüst as för de Olen: Dat gifft keen Levensweg ahn Hünkel un Slunken. Man dat…

Wohr di vör dat Füer

Dat best Geschenk to Philipp sien 5. Geburtsdag is dat grote rode Füerwehrauto. Man as he sien Licht noch mal anmaakt, duert dat nich lang, un de ganze Disch steiht in Flammen. To’n Glück kann Mudder dat Füer gau utmaken.…