In der Schule Geestequelle in Oerel stellten am Dienstag Vertreter des INS gemeinsam mit Hans Hinrich Kahrs und Vertreterinnen der Modellschule sowie der Bürgermeister die neuen Lehrmaterialien für die Fächer Erdkunde, Sachkunde und Geschichte im Sekundarbereich vor. Das Institut für niederdeutsche Sprache…
Mann in Quaal un Pien”, so begegnet den Gästen des Bremer Dommuseums nun neuerdings der „Schmerzensmann” von Lucas Cranach d. Ä. (1472 bis 1553), wenn sie sich den neu zur Verfügung stehenden “korten Museums-Föhrer för Smartphones”, den plattdeutschen Führer für…
Das plattdeutsche Tonarchiv PLATO wurde im Jahr 2020 als Projekt des INS gestartet. Für 2023 liegt der Fokus ganz auf dem Niederdeutschen Theater und dessen Kinder- und Jugendtheatergruppen. Das Team des INS wird in den kommenden Monaten verschiedenste Bühnen besuchen…
Im November 2022 reichte das INS eine Anfrage zu niederdeutschen Online-Angeboten bei den zuständigen Staatskanzleien der acht Bundesländer, in denen Niederdeutsch gesprochen wird, ein. Von den angeschriebenen Bundesländern antworteten letztlich vier. Ein Angebot auf Niederdeutsch sei wünschenswert und die Anfrage berechtigt,…
Siene Ideen, siene Musik, sien Leven. Un allens in düssen lütten Film.
För de Minschen ut Bremen un umto is dat kloor: De Bremer Tungenslag is ganz anners as de in anner Gegenden. Wat düsse Spraak utmaken deit, dat hett de Werser-Kurier nu noch mal wedder in en Book tohoopfaat: Jichenswat mit…
Plattdüütsche Lehrböker för Schoolkinner sünd in de verleden Johren hier un dor rutkamen. Nu also in teihn Lexen in oostfreesch Platt. De Themen sünd anlehnt an dat, wat begäng is: Begröten un Tellen, In de School, Freeitied un Klören, Famielje…
Vun November 23 bet Vörjohr 24 löppt in’t Schippfohrtsmuseum in Brake en Utstellung to de platt- un hoochdüütsche Schrieversch Thora Thyselius. Dorto gifft dat en ganze Reeg Akschonen. Loos geiht dat an’n 10. November in’t Centraltheater mit Annie Heger: Annie…
Dat stickt in de Familie: Swen Moritzen hett sien Leevdag geern Märken höört un vertellt. Un nu hett he sülvst en Märkenromaan to Papeer bröcht: Königsdochter Merete sitt in de Kniep. Ehr Vadder is dootkrank, un blots en Krall vun…
De Alldag hett so vele Themen mit so vele Sieden, de een mit noch veel mehr Sichtwiesen ankieken kann: dröög, realistisch, ironisch, lustig oder satirisch. En Mischung vun all dat bringt düt Book mit Vertellen vun 4 Froens- un 5…
En Kinnerbook mit allerfeinste Biller to’n Ankieken un en Geschicht, de wunnerbor vertellt is. Guschi is en Gördeltier un Gunnelt en Ameisenboor. De beiden leevt tohoop in en Wahngemeenschop. Man een Dag warrt dat Gunnelt allens to veel mit de…
Dat Leven hett vele Klören. Un dat för jeedeen ok wat dorbi is, dorüm sünd hier Geschichten vun glieks dree Schrieverslüüd afdruckt: Petra Wede is in de verleden 15 Johr veel mit Platt ünnerwegens ween; en beten wat länger is…
Wat is dat doch för en Pläseer, dör öllere Böker to blödern. De Fehrs-Gill hett hier Vertellen un Gedichten vun 15 Schrieverslsüüd tohoopstellt. Rutkamen sünd de Böker twüschen 1956 un 1987. Gifft ja Lüüd, de meent, dat weer de beste…
Wedder hett Rainer Kramer en Stück Weltliteratur op Platt översett un rutgeven. Dütmal is dat Raymond Radiguet sien Roman “Le Diable au Corps”, de nu as “Satan in ’t Lief” vör Dag kümmt. De junge Mann is sowat 15 Johr,…
Wenn een weten will, vun wat plattdüütsche Schrievberslüüd in uns Tiet schrievt, denn schall een düssen Sammelband in de Hand nehmen. Dor sünd Geschichten und Gedichten vun 28 Lüüd afdruckt, de all to den “Bund Niederdeutscher Autoren” tohöört. “Vörwech” steiht…
Reisen höört to uns Alldag dorto. Gifft Lüüd, de sünd egalweg op Tuur un hebbt al lang vergeten, woneem se vör dree oder fief Johr ween sünd. Dat ok wat blieven kann, dat een ok för sik wat mitnehmen kann,…
Dat Mönsterland wiest sik hier vun en Siet, vun de wi faken nich veel künnig warrt. Udo Lindenberg un Axel Prahl as Muster för “de besten Dickköppe up de ganze Welt”. Dat Ruhrgebiet dicht bi, de Alldag ännert sik vun…
Riemels un Läuschen in Tarnow sien Maneer hett Horst Hasselmann tohoopstellt. Vele Begebenheiten speelt sik af twüschen Mann un Fro, twüschen Vadderdag un Mudderdag, twüschen Tohuus un Kroog. De olen Rullenbiller wiest hier den Kurs, un ok dat Leven fröher…
Siet Johr un Dag is he een vun de, de för Platt jümmers wat in Gang hefft: Heinrich Evers. Sien Internet-Siet mit plattdüütsche Plantennamen is al hunnerte vun dusende Mal anklickt worrn. De Mann is goot 80, un nu is…
Mit Riemels, Rhythmus un Klang spelen – wat’n Vergnögen! To allereerst för de, de Platt lehrt – in’n Kinnergoorn, in de School oder bi Oma un Opa. Wat Bärbel Wolfmeier tohoopdragen hett, is jüst dat, wat Sprakenlehren mit Plie utmaken…
In de verleden 50 Johr hett Helmut Debus en Bült plattdüütsche Leder schreven. Düt is nu sien 21. Studio-Album. Un wat för een! Dat is mehr meditativen Blues, mehr Snacken as Singen. Düüstere Geföhlen in Akkorden, de vör sik hendrüppelt,…
Nu is he rut, de 32. Band vun de Reuter-Bidrääg mit de Vördrääg vun de Johrsversammeln 2022 in Griepswoold. “Literatur un Gefangenween” is dat Leitthema, dat för Fritz Reuter vele Johren bavenan stünn un to dat he ok en Barg…
Wenn Matthias Stührwoldt vertellt, denn is dat as Karusselfohren. Du kriggst vun allens wat mit, vun dat Licht, den Larm, de gaue Fohrt. Man dat is nie mehr as so’n Opblitzen. En Stück vun fröher, Kinnertiet, Frünnen, Öllern, Fohrrad, Musik.…
Gedichtsammlungen wiest jümmers to allereerst op den Minsch, de de Stücken tohoopstellt hett. Oder anners: De een mag düt, de anner mag dat. Willi Höfig hett in sien Bökerschapp langt un knapp 200 Gedichten ut de verleden twee Johrhunnerten rutsöcht,…
De Klaus-Groth-Gesellschap höört jümmers noch to de lebennigsten plattdüütschen Literatur-Krings. Dat lohnt, de Opsätz in dat frische Johrbook to lesen. Ok wenn dat dat Johrbook 2021 is, dat wegen Corona nu eerst 2023 rutkamen is. Wat för en Rull hett…
Wat so richtig goot is: De Tüdelband höört sik al lang nich mehr so an as vör teihn Johr. Oder vör fief. Mire Buthmann hett sik in ehr Texten wiederentwickelt to en Ledergeschichtenvertellersch – en Fro, de dat Leven ümto…
Woneem staht wi mit dat Plattdüütsche? Woneem wüllt wi hen? Un: Wat drifft uns an? Dat sünd Fragen, bi de vele Plattsnackers in’t Gruveln kaamt. Un hier is nu de Broschüür, de all de Moot maken will, de sik för…
Wat is de düütsche Spraak? Wat hett se al allens achter sik? Lööst sik Düütsch pö a pö op? Un woans steiht egens de plattdüütsche Spraak to dat Hoochdüütsche? Wolfgang Krischke schrifft so, dat de “normale” Bildungsminsch dat verstahn kann.…
Oostoostfäälsch – dat is dat Platt, wat in de Gegend rund üm Maideborg snackt warrt. Vörweg maakt de Autor kloor, dat faken twee Formen oder mehr begäng sünd. Denn verkloort he en Handvull grammatische Grundregeln un wiest achteran de plattdüütschen…
De Apporten – dat is allens dat, wat nee is bi dat plattdüütsche Leven in Jabel, Wandlitz oder Griepswold. Mit Berichten, Vertellen un Gedichten. Dat lohnt, sik mal nipp un nau to bekieken (un as Vörbild to nehmen), wat dor…
De hoochdüütsche Original-Roman is vör akraat hunnert Johr rutkamen, tomals harr sik de Schrieversch Sophie Kloerss dat Pseudonym W. v. d. Mühle toleggt. Nu steiht de richtige Naam op dat Book op, dat Vertellen is allerbest op Platt översett un…
Sowat 90 Lüüd hebbt hier opschreven oder to Protokoll geven, wat Platt för en Rull in jümehr Leven speelt. Heel un deel ünnerscheedliche Lüüd, de all in dat Mönsterland un dat Ossenbrügger Land un de Gegenden dichtbi to Huus sünd.…
De Spieker hett ok för 2023 wedder en Klenner vörleggt, de as Maat mit een tohoop dör dat Johr lopen kann. Acht Sieden gifft dat för jeedeen Maand: mit Bild, Kalendarium, dorto Gedenkdaag un Termine un Henwiesen, wat över den…
Dat Bunndland Brannenborg wiest mit düt Heft, wat de Staat allens dorför in Gang setten kann, dat Platt beter in’t öffentliche Leven to sehn is. Dat geiht üm Stratennamen, Ortsschiller, Inschriften un Henwiesen. Platt steiht hier ganz normal blangen dat…
Dat is en Anmaalheft för de Lütten – dorto gifft dat en lütte Tuur dör Hamborg, mit Michel, Scheep in’n Haven, op de Elv oder Alster, Dom un Planten un Blomen. De Geschicht in Riemels gifft dat eerst op Platt…
Dat Johrbook vun den Heimatbund Oldenburger Münsterland 2022 bringt allens dat, wat een vun en Johrbook verlangen kann: Region, Geschicht, Natur, Kultur, Minschen, Ideen. Leesbook un Billerbook in eens. Un dat best: Een süht dat dat Book nich an, wo…
Sütterlin – dat is de Oort vun Handschrift, de bet vör twee, dree Generatschonen bi uns noch överall begäng weer. En Reeg Gedichten harrn de beiden Rutgevers twüschen 1997 un 2010 in en Tietschrift för Senioren in Sütterlin afdruckt. Dat…
Dat is Jan Cornelius sien twintigste Platt, de he in mehr as 40 Johr as Muskant rutbröcht hett. In 15 ne’e Leder singt he vun dat, wat em jümmers al Drift geven hett: De eenfachen Lüüd un jümehr Doon un…
Weltliteratur op Platt – dat hett sik Rainer Kramer vörnahmen. Dorför hett he nu en Klassiker vun Robert Louis Stevenson op Platt översett: „The Strange Case of Dr. Jekyll and Mr. Hyde“. Dat Book is 1886 rutkamen, blots dree Johr…
Mit Reynke de Vos, dat grote Versepos ut dat Johr 1498, hebbt sik al Generatschonen vun Wetenschaplers ut’neensett. Nu is Hannah Rieger bigahn un hett sik ankeken, na wat för en Plaan de Voss siene Vertelleree optrecken deit. Se geiht…
Goot 40 Johr hebbt wi nu op Gerd Spiekermann siene Gedichten luert. In Bevensen harr he Stücken dorvun an’t Enn vun den 70er Johren vörleest. Opdeelt is dat Book nu in de Tiet-Stremels 1976-1990 un 1995-2021. Woneem staht wi? Wat…
Toeerst is blots de Een op de Welt. Un as de sik wat alleen vörkümmt, löppt ehr to’n Glück de Twee in de Mööt. Man de blifft ok nich lang „de gröttste Tahl von wiet un siet“. Denn dat duert…
Leder fangt dat Denken un dat Doon vun de Minschen in – keen Wunner, dat in Noordfreesland in de verleden 75 Johr veel sungen worrn is – vun Lüüd, de hier to Huus weren, un vun welk, de blots en…
De Idee kann sik sehn laten: Gode Lesers leest gode plattdüütsche Leesstücken. Un dorför, dat denn ok de passliche Stimmung opkummt, löppt in den Achtergrund passliche Musik. Friedrich Hans Schaefer sien Faust is bi de Lyrik mit bi, Klaus Groth,…
As wenn dat nix anners geven dee, so vertellt Hans Wilkens vun Kinnerwelten: Wat is en Fründ, woso wüllt anner Kinner mi nich mithebben? För wat is dat vele Fragen goot? Un denn all de Spelereen mit Spraak: Dor weer…
Wat fallt op an dat Platt ut Paderborn? Wat maakt den Klang ut, de Wöör, de Grammatik? Woans süht dat mit de Spraak fröher un vundaag ut? Dör de Brill vun de Spraakwetenschaft bekiekt sik de dree Schrieverinnen dat oostwestfäälsche…
Jeedeen Minsch is anners. Hett sien egen Takt för dat Leven funnen, hett Saken, de he mag, un welk, de he op’n Dood nich utstahn kann, de een fallt nich groot op, un de anner hett ganz afsünnerliche Macken. Vun…
Wenn de Tieden sik dreiht, maakt sik de Minschen op den Weg, ne’e Saken uttokloken. Un se bringt dat, wat se rutfunnen hebbt, ünnert de Minschen. De Johrteihnten üm 1500 weren so’n Tiet – twüschen Drucktechnik, Amerika un Luther. Dor…
„Stier und Greif“ is jüst mit dat eerste Heft vun den Johrgang 2022 rutkamen. Minschen un Begevenheiten ut ole un ne’e Tieden wiest op Mäkelborg-Vörpommern as en lebennig Stück Land mit afsünnerlich vele Klören. Plattdüütsche Vertellen loopt hier in en…
De wat för en Spraak doon will, mutt ok de Wöör kennen, de in düsse Spraak begäng sünd. In dree Oplagen hett Klaus-Werner Kahl sien Sammlung rutgeven: 2000, 2003 un 2009. Nu hett de Aschendorff Verlag de drüdde Oplaag ut…